Του Ιωάννη Μάργαρη*
Η Διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική, η «Μεγάλη Διασύνδεση» όπως συνηθίζουμε να τη λέμε, αποτελεί το μεγαλύτερο έργο στην ιστορία του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς και, κατά προέκταση, στην ιστορία του ΑΔΜΗΕ. Ο συνολικός προϋπολογισμός του εμβληματικού έργου ανέρχεται σε 1 δισ. ευρώ, το οποίο σημαίνει ότι προσεγγίζει σε αξία την υφιστάμενη περιουσιακή βάση του ΑΔΜΗΕ.
Συνέχεια για την Εταιρεία και τους εργαζόμενους
Με την εξασφάλιση της χρηματοδότησης και κατασκευής του έργου αυτού από τον ΑΔΜΗΕ μέσω της θυγατρικής του εταιρείας Αριάδνη Interconnection -που συστήθηκε ειδικά για τον σκοπό αυτό- ο Διαχειριστής διπλασιάζει ουσιαστικά την αξία του και διασφαλίζει τη συνέχειά του προς όφελος του ευρύτερου τομέα ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας, προς όφελος των καταναλωτών αλλά και προς όφελος των ίδιων των εργαζομένων του.
Διασφαλίζοντας τη Διασύνδεση μετά από έτη επίμονων διεκδικήσεων, ο Διαχειριστής επιβεβαιώνει τον ρόλο και την αξιοπιστία του όσον αφορά και τις υπόλοιπες νησιωτικές διασυνδέσεις της χώρας. Εδώ έγκειται και η κρίσιμη συγκυρία αυτής της σημαντικής απόφασης εκ μέρους της Πολιτείας, αφού την ίδια περίοδο οριστικοποιείται το εθνικό σχέδιο για την διασύνδεση όλων –σχεδόν- των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών της Ελλάδας μέσω του Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ. Με αυτόν τον τρόπο, η Εταιρεία μας δεν διατηρεί μόνο την ευθύνη της Συντήρησης και Λειτουργίας του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας αλλά και της Ανάπτυξης του, σχεδιάζοντας ένα νέο -από πλευράς τεχνολογίας και γεωγραφικής διασποράς- Συστήματος.
Έργο στρατηγικής σημασίας
Ένας επιπλέον παράγοντας που καθιστά το έργο αυτό ιστορικής σημασίας είναι ότι, τα τελευταία χρόνια, οι διασυνδέσεις αποκτούν διαρκώς μεγαλύτερη στρατηγική σημασία σε επιχειρηματικό και τεχνολογικό επίπεδο για τους Διαχειριστές και τον ενεργειακό κλάδο, γενικότερα. Η υλοποίηση τέτοιων έργων τοποθετεί τον ΑΔΜΗΕ σε προνομιακή θέση στον κλάδο της ηλεκτρικής ενέργειας για τις δεκαετίες που έρχονται, όχι μόνο εντός της χώρας αλλά και διεθνώς. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε το ευρύτερο περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιούμαστε. Τα τελευταία χρόνια, η Ευρώπη βρίσκεται σε διαδικασία ενοποίησης των αγορών της, το οποίο σημαίνει ότι τα δίκτυα θα αναπτύσσονται διαρκώς σε όλη την ήπειρο. Εκτός από τις διασυνδέσεις εντός ηπείρων, οδεύουμε σταδιακά προς διασυνδέσεις μεταξύ των ηπείρων, στο πλαίσιο της λεγόμενης παγκόσμιας διασύνδεσης.
Σε αυτή τη φάση μετασχηματισμού του παγκόσμιου ενεργειακού χάρτη, είναι ακόμη πιο σημαντικό ότι ο ΑΔΜΗΕ κατόρθωσε να εξασφαλίσει την υλοποίηση του μεγαλύτερου έργου διασύνδεσης στην ιστορία της χώρας. Αυτό μάλιστα συνέβη παράλληλα με την πλήρη απόσχιση του από τη ΔΕΗ οπότε κλήθηκε να σχεδιάσει την περαιτέρω ανάπτυξή του και να εξασφαλίσει τους όρους για την ανάπτυξη αυτή ως αυτόνομη εταιρεία.
Τεχνολογία «state-of-the art»
Αξίζει να σταθούμε, επίσης, στην τεχνολογία «state-of-the art» που χρησιμοποιείται στη διασύνδεση Κρήτης-Αττικής. Σε επίπεδο τεχνικών προδιαγραφών πραγματοποιούνται ελάχιστα τέτοια έργα παγκοσμίως – τα οποία είναι πολύ συγκεκριμένα και γνωστά στον κλάδο. Με την υλοποίηση αυτού του έργου, ο ΑΔΜΗΕ μπαίνει μέσω της Αριάδνης στο χάρτη μιας «ελίτ» Διαχειριστών, ανοίγοντας δρόμους για μελλοντική αξιοποίηση της τεχνογνωσίας που θα έχει αναπτύξει και σε επιχειρηματικό επίπεδο. Για πολλές δεκαετίες, υλοποιούνταν κυρίως έργα με τεχνολογία Συνεχούς Ρεύματος LCC (Line Commutated Converter), ενώ τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται ιδιαίτερα η τεχνολογία VSC (Voltage Source Converter) που διασφαλίζει μεγαλύτερη ευελιξία και αυξημένους βαθμούς ελέγχου και διαχείρισης –πλεονεκτήματα που θα αξιοποιήσουμε στη διασύνδεση της Κρήτης-Αττικής.
Ο ΑΔΜΗΕ εδραιώνεται στο ταχέως μεταβαλλόμενο ενεργειακό περιβάλλον
Εξίσου σημαντικό σημείο για τη μεγάλη διασύνδεση της Κρήτης είναι ότι ο ΑΔΜΗΕ εδραιώνει τη θέση του σε μια περίοδο όπου το ενεργειακό σύστημα της χώρας αλλάζει με ραγδαίους ρυθμούς, με την κατάρτιση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), την απολιγνιτοποίηση, τους στόχους για υψηλότερη διείσδυση των ΑΠΕ κ.α. Τα τελευταία χρόνια, δεν είναι λίγες οι φωνές που είχαν αμφισβητήσει την ικανότητα του Διαχειριστή να υλοποιήσει με ταχύτητα και αξιοπιστία τέτοιου μεγέθους έργα. Η αμφισβήτηση αυτή πλέον χάνει έδαφος αφού ο ΑΔΜΗΕ κατόρθωσε, μέσω της αποτελεσματικότητας που έδειξε στην επιτάχυνση του επενδυτικού του προγράμματος και την υλοποίηση των υπόλοιπων έργων που εκκρεμούσαν τα τελευταία χρόνια, να πείσει τους θεσμικούς και εποπτικούς φορείς, την κυβέρνηση, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την αγορά εν γένει, ότι μπορεί να υλοποιήσει μία από τις μεγαλύτερες υποθαλάσσιες διασυνδέσεις διεθνώς σύμφωνα με το απαιτητικό χρονοδιάγραμμα που υπαγορεύει η κρίσιμη κατάσταση στην οποία βρίσκεται το ενεργειακό σύστημα της Κρήτης.
Προσέλκυση ταλέντων
Τέλος, ο ΑΔΜΗΕ πιστώνεται το γεγονός ότι κατόρθωσε να συστήσει και να στελεχώσει μία εταιρεία ειδικού σκοπού ως θυγατρική, την Αριάδνη Interconnection, σε χρόνο-ρεκόρ, προσελκύοντας εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό. Η επιτυχία αυτή επιβεβαιώνει την εδραιωμένη θέση και την ισχυρή φήμη του Διαχειριστή στην αγορά και αποδεικνύει την ικανότητά του να προσελκύει ταλέντα, τόσο από το δυναμικό εντός της χώρας όσο και από τους Έλληνες που έχουν αναζητήσει εργασία στο εξωτερικό (brain regain) τα χρόνια της κρίσης. Το γεγονός αυτό μπορεί να αποδειχθεί κρίσιμης σημασίας για το μέλλον της Εταιρείας μας στις επόμενες δεκαετίες.
*Ο Ιωάννης Μάργαρης είναι Αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ και Γενικός Διευθυντής της Ariadne Interconnection